ทวีปแอฟริกา

                                    

           

        ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปใหญ่และเก่าแก่ซึ่งชาวยุโรปรู้จักมานานแล้ว เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “กาฬทวีป”หรือทวีปมืด เพราะสภาพแวดล้อมเป็นอุปสรรคต่อการสำรวจจึงไม่ค่อยมีใครรู้จัก ทำให้ชาวยุโรปสนใจทวีปนี้น้อย และชนพื้นเมืองส่วนใหญ่ยังมีการพัฒนาทางวิชาการและเทคโนโลยีสมัยใหม่น้อยและเป็นไปอย่างเชื่องช้า จึงทำให้ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่ล้าหลังกว่าทวีปอื่นๆ ปัจจุบันทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่อุดมสมบูรณ์ด้วย ทรัพยากรน้ำมัน เพชร ทองคำ และสัตว์ป่า และเป็นแหล่งของพืชผลเมืองร้อนและเป็นตลาดของสินค้าอุตสาหกรรมที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของโลก

ที่ตั้ง อาณาเขตติดต่อ ขนาด

1. ทวีปแอฟริกาตั้งอยู่ทางใต้ของทวีปยุโรป โดยมีทะเลเมดิเตอร์เรเนียนคั่นและตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย โดยมีทะเลแดงคั่นมีส่วนแผ่นดินเชื่อมต่อระหว่างทวีปแอฟริกากับทวีปเอเชียคือ คาบสมุทรไซนายและคลองสุเอซ

2. ทวีปแอฟริกามีเส้นศูนย์สูตรลากผ่านกลางทวีปส่งผลให้ทวีปแอฟริกามีพื้นที่อยู่ในซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ในอัตราส่วนเกือบเท่าๆกัน โดยมีพื้นที่อยู่ในซีกโลกเหนือมากกว่าเล็กน้อยเพราะพื้นที่กว้างทางตอนเหนือ

3. ทวีปแอฟริกามีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 รองมาจากทวีปเอเชีย

4. ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ติดกับพื้นน้ำทุกทิศ มีพื้นที่อยู่ใกล้กับทวีปยุโรปและทวีปเอเชีย
  

 ลักษณะภูมิประเทศ

5. ทวีปแอฟริกามีฝั่งทะเลค่อนข้างราบเรียบทำให้มีประเทศที่ไม่มีทางออกทะเล รวม 14 ประเทศ

6. ทวีปแอฟริกามีฝั่งทะเลสั้น ส่งผลให้พื้นที่ทางตอนในแห้งแล้งเป็นทะเลทรายหลายแห่ง ส่วนมากอยู่ทางตอนเหนือเพราะความชื้นจากทะเลเข้าไปไม่ถึง

1. เกาะใหญ่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปแอฟริกา คือ เกาะมาดากัสการ์ มีช่องแคบโมซัมบิก กั้นออกจากแผ่นดินใหญ่

2. พื้นที่ส่วนใหญ่ของทวีปแอฟริกา มีลักษณะเป็นที่ราบสูง จึงได้ชื่อว่า ดินแดนแห่งที่ราบสูง

3. ความสูงของทวีปจะสูงมากทางทิศตะวันออกและลาดต่ำไปทางทิศตะวันตก

4. ยอดเขาที่สูงที่สุดในทวีป จะมีน้ำแข็งปกคลุมยอดเขาตลอดปี ทั้งๆที่อยู่ในแนวเส้นศูนย์สูตร(เขตร้อน) คือ ยอดเขาคิลิมานจาโร อยู่ในประเทศแทนซาเนีย

5. ทะเลสาบในทวีปแอฟริกาส่วนใหญ่เกิดจากการทรุดตัวของเปลือกโลก จึงมีลักษณะเรียวยาว ลึก แคบ เช่น ทะเลสาบวิกตอเรีย ทะเลสาบทันกันยิกา ทะเลสาบไนอะซา

6. ทะเลสาบวิกตอเรีย เป็นทะเลสาบที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลกรองมาจาก ทะเลสาบสุพีเรีย ในทวีปอเมริกาเหนือ

7. ทะเลสาบทันกันยิกา เป็นทะเลสาบที่มีน้ำลึกเป็นอันดับ 2 ของโลก รองมาจากทะเลสาบไบคาลในทวีปเอเชีย

8. ลักษณะภูมิประเทศแบบที่ราบจะพบเป็นบริเวณแคบตามชายฝั่งของทวีปทางตะวันตกและทางตะวันออก

9. แม่น้ำสายยาวที่สุดในโลก คือ แม่น้ำไนล์ ต้นกำเนิดอยู่ที่ทะเลสาบวิกตอเรียไหลลงสู่ ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนประเทศอียิปต์

10. แม่น้ำในทวีปแอฟริกา ที่มีความยากเรียงจากมากไปน้อย ได้แก่ แม่น้ำไนล์ แม่น้ำคองโก แม่น้ำไนเจอร์ แม่น้ำแซมเบซี

11. แม่น้ำในทวีปแอฟริกา ใช้ประโยชน์ในการคมนาคมได้น้อยเพราะไหลผ่านที่ราบสูงทำให้น้ำไหลเชี่ยว และมีแก่งน้ำตกกั้นขวางลำน้ำหลายแห่ง แต่เป็นประโยชน์ในการผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำ

12. ลุ่มแม่น้ำคองโก ใกล้เส้นศูนย์สูตร เป็นเขตป่าดิบชื้นที่มีขนาดใหญ่อีกแห่งหนึ่งของโลกถือเป็นลุ่มแม่น้ำที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของทวีป

ลักษณะภูมิอากาศ    

13. ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเขตอากาศร้อน มีพื้นที่ทางตอนเหนือสุดและใต้สุดมีอากาศอบอุ่น ไม่มีพื้นที่อยู่ในเขตอากาศหนาว

14. ทวีปแอฟริกามีชายฝั่งทะเลค่อนข้างราบเรียบทำให้พื้นที่ตอนในแห้งแล้งเป็นทะเลทรายหลายแห่ง

15. พื้นที่ที่แห้งแล้งเป็นทะเลทรายอยู่ทางตอนเหนือของทวีปคือ ทะเลทรายสะฮารา ถือเป็นทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก

16. กระแสน้ำที่ไหลผ่านทวีปแอฟริกา มี 4 สาย ได้แก่

1. กระแสน้ำเย็นคานารี

2. กระแสน้ำเย็นเบงเกลา

3. กระแสน้ำอุ่นกินี

4. กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก

17. ลมประจำที่พัดผ่าน มี 2 ชนิด คือ 1.ลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือ พัดจากตอนในสู่ชายฝั่งทำให้แห้งแล้ง

2. ลมค้าตะวันออกเฉียงใต้ พัดจากมหาสมุทรอินเดียเข้าทางใต้ นำความชื้นมาสู่ในทวีป

ลักษณะทางเศรษฐกิจ

18. ทวีปแอฟริกาได้ชื่อว่าเป็นทวีปที่มีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรแร่ธาตุมากที่สุดในโลก

19. เพชร พบมากในเขตประเทศสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ รองลงมา ได้แก่ นามิเบีย บอตสวานา ซิมบับเว โมซัมบิก ( รวม3/4ของโลก )

20. ทองคำ พบมากในประเทศสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ แหล่งสำคัญอยู่ที่วิตวอเตอร์สแรนด์ รองลงมา ได้แก่ ซิมบับเว กานา

21. ทองแดง พบมากในประเทศซาอีร์ ถือเป็นสินค้าออกที่ทำรายได้ประมาณร้อยละ 70 ของสินค้าออกทั้งหมดของประเทศซาอีร์

22. น้ำมันและก๊าซธรรมชาติ ประเทศผู้ผลิตที่สำคัญได้แก่ ลิเบีย อียิปต์ แอลจีเรีย ตูนีเซีย ไนจีเรีย และในเขตทะเลทรายสะฮารา

23. อาชีพหลักของประชากรคือ การเกษตรกรรม ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรมแบบยังชีพ

24. สัตว์เลี้ยงที่นิยมนำมาเลี้ยงแบบเร่ร่อน ได้แก่ อูฐ ลา

25. ประเทศส่วนใหญ่ในทวีปแอฟริกา จัดเป็นประเทศกำลังพัฒนา

26. ประเทศที่ถือว่าพัฒนาแล้วมีความเจริญทางด้านอุตสาหกรรมมากของทวีปแอฟริกามีประเทศเดียวคือ สาธารณรัฐแอฟริกาใต้

27. แมลงเซตซีถือเป็นอุปกสรรคต่อการเลี้ยงสัตว์ของทวีปแอฟริกาเป็นตัวเหลือบชนิดหนึ่งเป็นพาหะแพร่เชื้อโรคเหงาหลับให้กับสัตว์

28. สัตว์เลี้ยงที่ชาวแอฟริกันนิยมเลี้ยงเพื่อแสดงถึงความมีฐานะทางสังคม คือ โค

29. ทวีปแอฟริกามีสัตว์ป่าขนาดใหญ่จำนวนมาก ถือเป็นทวีปที่มีสัตว์ป่าอุดมสมบูรณ์มาก จนมีการเปิด”ซาฟารี” โดยให้ชาวต่างชาติเข้าชมสัตว์ป่าโดยเสียค่าเข้าชมแก่รัฐบาล

30. การประมงในทวีปแอฟริกามีความสำคัญน้อยมาก เพราะมีชายฝั่งทะเลราบเรียบ ไม่เหมาะสมเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา

31. ทวีปแอฟริกามีการคมนาคมขนส่งล้าหลังมาก เพราะมีภูมิประเทศ ภูมิอากาศเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาและขาดแคลนงบประมาณ

แผนที่ทวีป แอฟริกา

ที่มา:http://tc.mengrai.ac.th/angkana/sara5_files/p62.htm